2024 Nobel Barış Ödülü, atom bombasından kurtulanlar tarafından kurulan Japon sivil toplum örgütü Nihon Hidankyo'ya verildi. Nobel komitesi, ödülün gerekçesi olarak kuruluşun “nükleer silahlardan arınmış bir dünya elde etme çabalarını” gösterdi.
Nihon Hidankyo, 1945'te Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan ABD atom bombalarından kurtulabilen yüz binlerce insanı temsil ediyor. “Hibakusha” olarak bilinen bu insanlar, saldırıların dehşetine dair tanıklıkları ile nükleer savaşın insani sonuçlarına ilişkin farkındalığı artırmak için çalışıyorlar.
Norveç Nobel Komitesi Başkanı Jorgen Watne Frydnes, yaptığı açıklamada, "Hibakusha, tarif edilemez olanı tarif etmemize, düşünülemez olanı düşünmemize ve nükleer silahların sebep olduğu acı ve ızdırabı bir şekilde kavramamıza yardımcı oluyor," dedi.
Frydnes, Nihon Hidankyo'nun parçası olanlar da dahil olmak üzere ABD nükleer bombalamalarından kurtulanların "olağanüstü çabalarının" "nükleer karşıtı tavrın yerleşmesine büyük katkıda bulunduğunu" sözlerine ekledi. Bunun, 80 yıldır bu tür silahların savaşta kullanılmamasını sağladığını söyledi.
Nobel Barış Ödülü, dünyanın en prestijli ödülleri arasında gösteriliyor. Bugüne dek ödüle layık görülenler arasında Nelson Mandela, 14. Dalai Lama, Tenzin Gyatso gibi isimler yer alıyor. 2023 ödülü ise hapisteki İranlı insan hakları aktivisti Narges Mohammadi'ye verilmişti.
İlk kez 1901'de verilen ödül, iki kez Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Ofisi'ne ve üç kez de Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ne olmak üzere 30 kuruluşa verildi. BM'ye bağlı bir kuruluş olan Dünya Gıda Programı, ödülü 2020'de aldı.
Bu yılki ödülün kazananı, 197 kişi ve 89 kuruluş olmak üzere 286 aday arasından seçildi.
Nobel ödüllerinin her zaman Batı dünyasının tercihleri ile paralel giden siyasi bir anlamı oldu. Ödül için güçlü adaylardan biri olarak Ukrayna devlet başkanı Zelensky gösteriliyordu. Komitenin Zelensky'yi elemiş olması, Batı'nın Ukrayna başlığına biraz daha mesafe koymak istediği şeklinde yorumlanıyor.