Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde yarın Cumhurbaşkanlığı seçimi var. 198.000 seçmeni olan Kıbrıs'ta bu seçimde katılım % 58'te kaldı. Bir önceki seçimde katılım oranı % 66 idi. Daha öncekilerde de katılım genel olarak yüksek seyrediyordu.Mesela 2013 seçimlerinde katılım % 69,8, 2009 seçimlerinde % 81,7, 1993 seçimlerinde % 92,9. Katılım 1980 ve 1990'lı yıllarda genel olarak % 85 ile % 95 arasında seyretmiş. Sonra gittikçe düşmeye başlamış, sandığa gitmeyenler de genel olarak sağ partilerin seçmeni olmuş.
Bu seçim öncesinde iddiasız bir aday sayılabilecek Mustafa Akıncı ikinci turda genel olarak Derviş Eroğlu'na olan tepkiden dolayı seçimi kazandı. Genel olarak Kıbrıs Halkı arasında ‘Türkiye'den müdahale' ya da Türkiye'den bazen üstten sayılabilecek açıklamalara karşı hassas bir tutum var. Akıncı'nında bunu bildiği için yapmış olduğu Türkiye'nin Suriye'deki YPG PKK unsurlarına karşı yürüttüğü harekatı ‘'Barış Pınarı da desek akan su değil, kandır.'' Değerlendirmesine ilişkin Türkiye'den yapılan eleştiriler – başta sporyorumcusu Ahmet Çakar'ın ‘'bu gol de ……..'' diye biten yorumu - belli ölçüde Kıbrıs Halkı'nın bir kesimini Mustafa Akıncı etrafında konsolide etti. Kuvvetle muhtemeldirki Akıncıda Türkiye tarafından sert eleştirilerek Kıbrıs Halkı'nı kendi etrafında konsolide etmek istiyordu. Nitekim bizim o olaydan bir süre sonra yaptığımız araştırmada da Akıncı ile Ersin Tatar arasında fark bir puandı. Nitekim Akıncı'nın Barış Pınarı ile ilgili yapmış olduğu açıklamaya ilişkin Kıbrıs Türkü'nün tutumunu sorduğumuzda % 25,2'si kesinlikle desteklemediğini belirtirken % 27,1 desteklemediğini ifade etmiş, % 24,7 bu konuda kararsız olduğunu söylemiş, % 11,9'u desteklediğini söylerken % 11,2'si de kesinlikle destekliyor. Özetle Akıncı'nın Barış Pınarı ile ilgili açıklamasını onaylayanların oranı % 23 iken, onaylamayanların oranı % 52 gibi bir oranla iki katıdır. Bu da Akıncı'nın açıklamasının taban tarafından uygun görülmediğini gösteriyor.
İki hafta önce Star Gazetesi Açık Görüş ekinde ‘Kıbrıs'ın Kader Seçimleri' başlıklı bir yazı yazmış, seçim öncesi Optimar Araştırma ekibi ile yaptığımız araştırma ve Kıbrıs meselesi ve genel olayları analiz etmiştim. Seçime katılım % 58'de kalıp da sandığa gitmeyenlerin ağırlıklı olarak sağ seçmen olduğunu görünce tekrar bu yazıyı yazma ihtiyacı hissettim. Öncelikle seçmenin sandığa gitmeme sebebini doğru analiz etmek gerekiyordu. Bunun öncelikli sebebi koronavirüs salgını dolayısı ile sandığa gitmek istemeyen seçmenler. Ikinci olarak da siyasal çekişmeler dolayısı ile siyasetten soğuyan seçmenler. Buna adayları içine sindiremeyenler ve beğenmeyenleri de ilave edebiliriz. Üçüncü olarak da ilk turda seçimin sonucunun belirlenemeyeceği düşüncesi ile seçime katılmakta isteksiz olan seçmenler oluşturuyor.
Başta UBP seçmeni olmak üzere sandığa gitmeyen seçmenlere yönelik kampanyayı yürütenler yoğun bir faaliyet içerisindeler. Bu çalışmaların katılımı belli bir oranda artıracaktır.
Yapılacak seçimlerde ikinci tura kalamayan aday ve partiler saflarını belli ettiler. CTP –ki adayı Tufan Erhurman % 21 almıştı- Mustafa Akıncı'yı destekleme kararı aldı. Benim kanaatim CTP seçmeninin % 20- 30'luk bir kesiminin bu karara uymayacağı yönündedir. Akıncı'ya oy vermeyecek CTP seçmeninin bir kısmı sandığa gitmeyecek, gidenlerden % 10-15 gibi bir kesim – 1 ile 1,5 puan- sandığa gidip Ersin Tatar'a oy verecektir. Diğer taraftan Yeniden Doğuş Partisi firesiz Ersin Tatar'a oy kullanacaktır. Nitekim Erhan Arıklı da bu yönde açıklama yaptı. Demokrat Parti de Ersin Tatar'a destek açıkladı ancak küçük de olsa bir grup Akıncı'ya oy verebilir. Halkın Partisi seçmenini ‘serbest' bıraktığını açıklasa da yöneticilerinin Akıncı'dan yana tavır aldıkları aşikar. Nitekim daha önce Kapalı Maraş'ın açılması sebebiyle hükümetten çekilme kararı almıştı. Ancak, tabanın tamamı bu ‘ince' Akıncı yönlendirmesine uymayacak az da olsa bir kısmı Ersin Tatar'a oy verecektir.
Sonuç olarak Kıbrıs'ın kaderini belirleyecek kadar mühim bir süreçten geçilen bu dönemde başta UBP taraftarları olmak üzere seçime katılım oranı birincil önemde. İkinci olarak da CTP tabanının ne kadarının sandığa gitmeyeceği ve Ersin Tatar'a oy vereceği seçimin kaderinibelirleyecek.
Yorum Ekle
Yorumlar
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Hilmi Daşdemir
Kıbrıs’ta seçimin kaderini ne belirleyecek?
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde yarın Cumhurbaşkanlığı seçimi var. 198.000 seçmeni olan Kıbrıs'ta bu seçimde katılım % 58'te kaldı. Bir önceki seçimde katılım oranı % 66 idi. Daha öncekilerde de katılım genel olarak yüksek seyrediyordu.Mesela 2013 seçimlerinde katılım % 69,8, 2009 seçimlerinde % 81,7, 1993 seçimlerinde % 92,9. Katılım 1980 ve 1990'lı yıllarda genel olarak % 85 ile % 95 arasında seyretmiş. Sonra gittikçe düşmeye başlamış, sandığa gitmeyenler de genel olarak sağ partilerin seçmeni olmuş.
Bu seçim öncesinde iddiasız bir aday sayılabilecek Mustafa Akıncı ikinci turda genel olarak Derviş Eroğlu'na olan tepkiden dolayı seçimi kazandı. Genel olarak Kıbrıs Halkı arasında ‘Türkiye'den müdahale' ya da Türkiye'den bazen üstten sayılabilecek açıklamalara karşı hassas bir tutum var. Akıncı'nında bunu bildiği için yapmış olduğu Türkiye'nin Suriye'deki YPG PKK unsurlarına karşı yürüttüğü harekatı ‘'Barış Pınarı da desek akan su değil, kandır.'' Değerlendirmesine ilişkin Türkiye'den yapılan eleştiriler – başta sporyorumcusu Ahmet Çakar'ın ‘'bu gol de ……..'' diye biten yorumu - belli ölçüde Kıbrıs Halkı'nın bir kesimini Mustafa Akıncı etrafında konsolide etti. Kuvvetle muhtemeldirki Akıncıda Türkiye tarafından sert eleştirilerek Kıbrıs Halkı'nı kendi etrafında konsolide etmek istiyordu. Nitekim bizim o olaydan bir süre sonra yaptığımız araştırmada da Akıncı ile Ersin Tatar arasında fark bir puandı. Nitekim Akıncı'nın Barış Pınarı ile ilgili yapmış olduğu açıklamaya ilişkin Kıbrıs Türkü'nün tutumunu sorduğumuzda % 25,2'si kesinlikle desteklemediğini belirtirken % 27,1 desteklemediğini ifade etmiş, % 24,7 bu konuda kararsız olduğunu söylemiş, % 11,9'u desteklediğini söylerken % 11,2'si de kesinlikle destekliyor. Özetle Akıncı'nın Barış Pınarı ile ilgili açıklamasını onaylayanların oranı % 23 iken, onaylamayanların oranı % 52 gibi bir oranla iki katıdır. Bu da Akıncı'nın açıklamasının taban tarafından uygun görülmediğini gösteriyor.
İki hafta önce Star Gazetesi Açık Görüş ekinde ‘Kıbrıs'ın Kader Seçimleri' başlıklı bir yazı yazmış, seçim öncesi Optimar Araştırma ekibi ile yaptığımız araştırma ve Kıbrıs meselesi ve genel olayları analiz etmiştim. Seçime katılım % 58'de kalıp da sandığa gitmeyenlerin ağırlıklı olarak sağ seçmen olduğunu görünce tekrar bu yazıyı yazma ihtiyacı hissettim. Öncelikle seçmenin sandığa gitmeme sebebini doğru analiz etmek gerekiyordu. Bunun öncelikli sebebi koronavirüs salgını dolayısı ile sandığa gitmek istemeyen seçmenler. Ikinci olarak da siyasal çekişmeler dolayısı ile siyasetten soğuyan seçmenler. Buna adayları içine sindiremeyenler ve beğenmeyenleri de ilave edebiliriz. Üçüncü olarak da ilk turda seçimin sonucunun belirlenemeyeceği düşüncesi ile seçime katılmakta isteksiz olan seçmenler oluşturuyor.
Başta UBP seçmeni olmak üzere sandığa gitmeyen seçmenlere yönelik kampanyayı yürütenler yoğun bir faaliyet içerisindeler. Bu çalışmaların katılımı belli bir oranda artıracaktır.
Yapılacak seçimlerde ikinci tura kalamayan aday ve partiler saflarını belli ettiler. CTP –ki adayı Tufan Erhurman % 21 almıştı- Mustafa Akıncı'yı destekleme kararı aldı. Benim kanaatim CTP seçmeninin % 20- 30'luk bir kesiminin bu karara uymayacağı yönündedir. Akıncı'ya oy vermeyecek CTP seçmeninin bir kısmı sandığa gitmeyecek, gidenlerden % 10-15 gibi bir kesim – 1 ile 1,5 puan- sandığa gidip Ersin Tatar'a oy verecektir.
Diğer taraftan Yeniden Doğuş Partisi firesiz Ersin Tatar'a oy kullanacaktır. Nitekim Erhan Arıklı da bu yönde açıklama yaptı. Demokrat Parti de Ersin Tatar'a destek açıkladı ancak küçük de olsa bir grup Akıncı'ya oy verebilir. Halkın Partisi seçmenini ‘serbest' bıraktığını açıklasa da yöneticilerinin Akıncı'dan yana tavır aldıkları aşikar. Nitekim daha önce Kapalı Maraş'ın açılması sebebiyle hükümetten çekilme kararı almıştı. Ancak, tabanın tamamı bu ‘ince' Akıncı yönlendirmesine uymayacak az da olsa bir kısmı Ersin Tatar'a oy verecektir.
Sonuç olarak Kıbrıs'ın kaderini belirleyecek kadar mühim bir süreçten geçilen bu dönemde başta UBP taraftarları olmak üzere seçime katılım oranı birincil önemde. İkinci olarak da CTP tabanının ne kadarının sandığa gitmeyeceği ve Ersin Tatar'a oy vereceği seçimin kaderinibelirleyecek.